Rehabilitacja dzieci to złożony proces. Czas trwania zależy od wielu czynników, takich jak: wiek dziecka, stopień zaburzeń oraz intensywność terapii.
Poniżej analizujemy najważniejsze aspekty związane z fizyczną rehabilitacją najmłodszych.
Stopień zaburzeń i cel rehabilitacji
Łagodne wady postawy.
Problemy związane z nieprawidłowym, często obniżonym napięciem mięśniowym prowadzą do wad postawy takich jak koślawość kolan, płaskie bądź płaskokoślawe stopy czy drobne asymetrie ciała. Przy systematycznych ćwiczeniach i korekcji w ciągu dnia, mogą być wyrównane w ciągu nawet kilku miesięcy. Regularne ćwiczenia i odpowiednie nawyki (np. prawidłowa postawa podczas codziennych czynności) odgrywają tutaj kluczową rolę.
Złożone wady postawy
Skolioza czy deformacje klatki piersiowej wymagają terapii trwającej wiele długich miesięcy, a czasami i lat. Głównie oparta jest ona na technikach manualnych, ćwiczeniach oddechowych, elongacyjnych i wzmacniających. W niektórych jednak przypadkach konieczne jest wsparcie w postaci gorsetu.
Urazy i kontuzje
Czas rehabilitacji po złamaniach, skręceniach czy operacjach może wynosić od kilku tygodni do kilku miesięcy, w zależności od rodzaju urazu i wieku dziecka.
Zaburzenia neurologiczne i genetyczne
Dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym, dystrofią mięśniową czy innymi schorzeniami neurologicznymi wymagają stałej i systematycznej rehabilitacji ruchowej, której celem jest uzyskanie maksymalnych możliwości fizycznych i ruchowych, a tym samym zwiększenie samodzielności i komfortu życia.
Wiek dziecka a efektywność rehabilitacji
Niemowlęta i małe dzieci (0-3 lata)
Rehabilitacja w tym wieku przynosi niezwykle szybkie efekty. Jest ona skuteczna ze względu na wysoką neuroplastyczność mózgu. Wiodące metody neurorozwojowe takie jak metoda NDT Bobath czy Vojta, uzupełniane innymi technikami z terapii manualnej czy mięśniowo-powięziowej, pomagają korygować asymetrie, normalizować napięcie mięśniowe, wzmacniać mięśnie i rozwijać prawidłowe wzorce ruchowe. Terapia u niemowląt zazwyczaj trwa od kilku miesięcy do roku, a regularność ćwiczeń i odpowiednią pielęgnacja i stymulacja w domu jest kluczowa.
Dzieci przedszkolne (3-6 lat)
W tym wieku terapia skupia się na poprawie koordynacji ruchowej, równowagi i wzmacnianiu mięśni. Przy umiarkowanych problemach czas rehabilitacji wynosi od kilku miesięcy do kilku lat, zależnie od diagnozy.
Dzieci w wieku szkolnym i nastolatki
Terapia może być bardziej złożona, ponieważ starsze dzieci mają już utrwalone wzorce ruchowe, które wymagają większego wysiłku, aby je zmienić. W przypadku wad postawy rehabilitacja często trwa od roku wzwyż. Intensywność terapii i zaangażowanie rodziny
Czy da się przyspieszyć proces rehabilitacji?
Kluczowym aspektem w kwestii długości trwania rehabilitacji całościowo są takie aspekty jak częstotliwość zajęć i zaangażowanie rodziców i dzieci. O co dokładnie chodzi?
Dla większości dzieci zaleca się 1-2 sesje tygodniowo z fizjoterapeutą oraz codzienne ćwiczenia w domu. Im bardziej regularne i systematyczne działania, tym szybciej można osiągnąć efekty. Tutaj rodzice i opiekunowie odgrywają kluczową rolę, szczególnie w przypadku niemowląt i małych dzieci. Praca w domu zgodnie z zaleceniami terapeuty przyspiesza proces rehabilitacji.
Ponadto umiejętne dobieranie przez fizjoterapeutę odpowiednich technik i korzystanie z wielu metod, pozwala osiągnąć zamierzony cel terapii. Do takich metod i technik należą m.in.: wspomaganie rehabilitacji kinesiotapingiem, terapia czaszkowo-krzyżowa, integracja sensoryczna czy technikami osteopatycznymi.
Dodatkowo korzystanie przez małego pacjenta z hipoterapii (jazda konna), zajęć ruchowych (np. pływanie, wspinaczka, sporty walki typu judo) również pomagają przyspieszyć proces rehabilitacji oraz poprawę funkcji ruchowych.
Rehabilitacja dzieci to proces indywidualny, dostosowany do potrzeb i możliwości każdego pacjenta. W przypadku większości dzieci wymaga czasu, zaangażowania i systematyczności zarówno dziecka jak i rodziców. Kluczowe jest rozpoczęcie terapii jak najwcześniej oraz współpraca z doświadczonymi specjalistami. Regularne monitorowanie postępów i wprowadzanie korekt w planie terapii zwiększają szansę na szybkie i trwałe efekty.